تعیین منشأ شوری آب زیرزمینی با استفاده از ویژگی‌های هیدروشیمایی و روش تحلیل عاملی
Authors
Abstract:
منطقه ملکان یکی مناطق بسیار فعال کشاورزی شمال غرب کشور است که نیاز آبی آن از منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود. متأسفانه وجود حدود شش هزار چاه بهره‌برداری در دشت و برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی باعث افت شدید سطح آب و به‌تبع آن افزایش شوری آبخوان دشت ملکان گردیده است. به همین منظور با پراکندگی مناسب، 27 نمونه از منابع آب منطقه ملکان، جمع‌آوری گردیده و مورد آنالیز هیدروشیمایی قرار گرفت. نتایج آنالیز نمونه‌های برداشت شده با نمونه آب دریاچه از نظر هیدروشیمی عناصر اصلی، مقایسه گردید. سپس از مطالعات ژئوفیزیکی، دیاگرام‌های ژئوشیمیایی، نسبتهای مختلف یونی و تحلیل عاملی برای بررسی منشأ شوری استفاده شد. نتایج نشان داد که منشأ شوری فزاینده در آبخوان‌های دشت‌های اطراف دریاچه، این است که در انتهای دشت‌ها شیب بسیار کم و رسوبات فوق‌العاده دانه‌ریز می‌باشد، در نتیجه وقتی جریان‌های زیرزمینی با چنین رسوباتی برخورد می‌کنند، حرکت آن‌ها کند شده و آب در اثر نیروی کاپیلاری بالا آمده و سطح آب زیرزمینی نزدیک به سطح زمین می‌گردد، در نهایت عمق کم آب زیرزمینی باعث تبخیر شدید و افزایش شوری آب زیرزمینی می‌شود. علاوه بر این پخش جریان‌های سطحی در قسمت‌های انتهایی دشت باعث تبخیر و به وجود آمدن نمک‌زارهایی می‌شود که در اثر بهره‌برداری زیاد، جریان تدریجی آب‌ها به طرف بالادست حوضه برقرار شده و باعث شوری آبخوان‌ها می‌شود. همچنین وجود لجن‌های شور باقیمانده از دریاچه قدیم در زیر آبرفت‌ها و سازندهای دارای نمک باعث می‌شود که بر اثر برداشت زیاد از آبخوان‌ها و پایین رفتن سطح آب زیرزمینی، بالا آمدن آب شور در قسمت‌های زیرین لایه‌های رسی اتفاق افتاده و آب شور به چاه برسد.
similar resources
تعیین منشأ شوری آب در چشمه گرو و تاقدیس آسماری با استفاده از پارامترهای هیدرو شیمیایی
امروزه شور شدن آب‌ها یکی از تهدیدهای بسیار جدی در آلودگی آب‌های زیرزمینی در بسیاری از کشورها ازجمله ایران به شمار می‌آید. چشمه گرو در شرق استان خوزستان یکی از چشمه‌های شور موجود در پهنه زاگرس است. با توجه به بررسی‌های صحرایی، منابع احتمالی شوری در منطقه انحلال سازند تبخیری گچساران و شورابه‌های میادین نفتی مشخص‌شده است. جهت تفکیک خصوصیات هیدرو شیمیایی و منشأهای مختلف شوری آب در چشمه گرو و آبخوان...
full textبررسی هیدروژئوشیمی منابع آب شهر گرگان با استفاده از روش تحلیل عاملی و روش تحلیل خوشه‌ای
به منظور بررسی هیدروژئوشیمی منابع آبی شهر گرگان با استفاده از روش تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای از اطلاعات مربوط به دو دوره نمونه برداری در بهار و زمستان استفاده شده است. براساس ماتریس همبستگی، در فصل های بهار و زمستان بجز فسفات، بیکربنات و پتاسیم بیشتریون های آب‌زیرزمینی همبستگی به نسبت بالایی با هدایت الکتریکی دارند. در بهار، کلر با یون منیزیم بیشترین همبستگی را نشان می‌دهد در حالی که در زمستا...
full textارزیابی شوری آب زیرزمینی و تبیین منشأ یونها درآبخوان ساحلی دشت ملکان با استفاده از نسبتهای یونی
تعیین منشأ املاح موجود در آب، در مواردی که احتمالاً دو یا چند عامل همزمان در افزایش املاح تاثیرگذار هستند، می‌تواند در مدیریت و اتخاذ تدابیر لازم جهت حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب مؤثر باشد. در این پژوهش، ترکیب شیمیایی آب، فرایندهای حاکم بر ژئوشیمی آن و منابع شوری آبخوان ساحلی دشت ملکان مورد ارزیابی قرار گرفته‌است. در راستای تفکیک خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آبخوان، 41 نمونه، از منابع آب زیرزمینی ...
full textردیابی منشأ نیترات آب زیرزمینی آبخوان ورامین با استفاده از ایزوتوپ های نیتروژن و اکسیژن نیترات
در چند دهه اخیر آلودگی نیترات آب زیرزمینی به یک مسئله زیست محیطی جهانی تبدیل شده است. مطالعات اخیر نشان داده است که ایزوتوپ های نیتروژن و اکسیژن ملکول نیترات را می‌توان برای ردیابی دینامیک نیتروژن شامل شناسایی منشآ نیترات و فرآیندهای تحول نیتروژن به کار برد. در این مطالعه، جهت شناسایی منشأ آلودگی نیترات و فرآیندهای تحول نیتروژن ناشی از فعالیت های انسانی در آبخوان ورامین، نسبت ایزوتوپ های پایدار...
full textتعیین قابلیت آسیب‌پذیری کیفی آب زیرزمینی دشت بیرجند با استفاده از الگوی دراستیک و واسنجی آن به روش تحلیل سلسله‌مراتبی
یکی از روش‌های شناسایی مناطق آسیب‌پذیر از آلودگی، استفاده از شاخص‌های کیفی است. در میان شاخص‌های کیفی موجود، شاخص دراستیک برای آسیب‌پذیری آب زیرزمینی از آلودگی، کاربرد فراوانی دارد. این شاخص از ترکیب هفت مؤلفة مختلف به‌دست می‌آید که هریک وزن منحصر‌به‌فردی دارد. تاکنون بیشتر پژوهش‌هایی که با این شاخص صورت پذیرفته، تنها به تهیة نقشة آسیب‌پذیری آبخوان منجر شده و کمتر به مبحث واسنجی و بهینه‌سازی ضر...
full textMy Resources
Journal title
volume 72 issue 1
pages 291- 310
publication date 2019-05-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023